آندومتریوز چیست؟
یکی از آسیب های خطرناک که مربوط به رحم است آندومتریوز نام دارد، این اختلال اغلب دردناک بوده و زمانی رخ می دهد که بافت مشابه قسمت داخلی رحم در قسمت خارجی شروع به رشد می کند، اگر بنا به دلایل مختلف سلول های داخلی رحم به خارج از آن راه پیدا کنند ممکن است بخش خارجی رحم، لوله های فالوپ و حتی بافت پوشاننده لگن را درگیر کند.
نکته جالبی که در مورد آندومتریوز باید بدانید این است که بافت خارج شده با هر چرخه قاعدگی ضخیم تر شده و دچار تجزیه میشود و اغلب بانوان دچار خونریزی های شدیدی میشوند، اما از آنجایی که بافت خارجی رحم راهی برای خروج خون ندارد به دام افتاده و بخش های وسیعی از بدن را درگیر می کند به عنوان مثال اگر تخمدان ها با آندومتریوز مواجه شوند سبب بروز کیست در این ناحیه حساس شده و به مرور زمان افراد علائم شدیدتری از این عارضه را تجربه می کنند.
زمانی که سلول های داخلی رحم به قسمت خارجی انتقال پیدا می کنند سبب چسبندگی بافت رحم شده و دیگر اندام های لگنی نیز با چنین مسئله ای مواجه میشوند.
علائم آندومتریوز را بشناسید
آندومتریوز هم مانند دیگر بیماری ها و آسیب های جسمانی علائمی دارد که با توجه به آنها می توانید در موقع مناسب به پزشک مراجعه کرده و برای درمان این اختلال وسیع سریع تر اقدام کنید.
از مهمترین نشانه های آندومتریوز باید به دوره های قاعدگی دردناک اشاره کرد، ممکن است دردهای لگنی قبل از قاعدگی شروع شده و تا چند روز بعد از آن ادامه پیدا کند، درد در ناحیه کمر و شکم به گونه ای است که محدودیت هایی را برای افراد در پی داشته و عموماً باعث ناتوانی فرد برای انجام امورات روزانه میشود.
از دیگر نشانه های ابتلا به آندومتریوز باید به درد هنگام رابطه جنسی اشاره کرد، این افراد از ابتدای رابطه جنسی تا ساعاتی پس از آن درد زیادی را در ناحیه رحم حس کرده که باعث کاهش کیفیت روابط فرد میشود.
دردی که ناشی از آندومتریوز است هنگام تخلیه ادرار شدت پیدا کرده و افراد دردی مشابه دوران قاعدگی را تجربه می کنند.
حتماً می دانید که خونریزی بیش از حد طبیعی در دوران قاعدگی نشانه ای از آسیب ها و بیماری های رحمی است اگر متوجه خونریزی های شدید در قاعدگی میشوید یا در بین قاعدگی با لکه بینی های دائمی مواجه هستید باید به وجود آندومتریوز مشکوک شده که البته از جمله عوارض خطرناک این اختلال به شمار می آید.
بسیاری از بانوان در پی ابتلا به آندومتریوز مشکلاتی همچون ناباروری را تجربه می کنند و تا زمانی که آندومتریوز درمان نشود شرایط برای بارداری طبیعی فراهم نخواهد بود.
اما خستگی، نفخ، حالت تهوع، یبوست یا اسهال شدید همگی از علائم آندومتریوز هستند که باید نسبت به آنها هوشیار بوده و در چنین وضعیتی حتماً به پزشک مراجعه کنید.
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که عموماً علائم بیماری آندومتریوز با بیماری التهابی لگن یا کیست تخمدان مشابه است و ممکن است این بیماری ها با یکدیگر اشتباه گرفته شوند، با این حال مهم است که برای تشخیص دقیق حتماً به متخصصان فعال در این حوزه مراجعه کرده تا ضمن استفاده از روش های تشخیصی به طور دقیق متوجه شوند که این علائم نشات گرفته از چه نوع اختلالی است.
مهمترین علل بروز آندومتریوز چیست؟
همه بانوان بعد از آگاهی نسبت به خطرات و عوارض بیماری آندومتریوز سعی دارند عوامل تاثیرگذار بر پدیدار شدن این اختلالات را شناخته تا با مراقبت بیشتر از سلامت رحم از بروز چنین بیماری جلوگیری نمایند.
مهم است بدانید که بازگشت خون قاعدگی مهمترین علت ابتلا به آندومتریوز است، زمانی که سلول های آندومتر به جای خارج شدن از بدن از طریق لوله های فالوپ به داخل حفره لگن باز می گردد احتمال چسبیدن آنها به دیواره لگن و دیگر اندام ها وجود دارد، نهایتاً این سلول ها در جایگاه جدید شروع به رشد کرده و در طول چرخه قاعدگی ضخامت آنها بیشتر میشود و نهایتاً خونریزی اتفاق می افتد.
در پی این چرخه افراد درد بسیار زیادی را متحمل شده که اغلب بیماری های شدید رحمی و لگنی را در پی دارد.
از دیگر دلایل ابتلا به آندومتریوز باید به تغییر شکل سلول های صفاقی اشاره کرد متخصصان معتقدند که که نقص در عملکرد سیستم ایمنی بدن و هرگونه تغییرات هورمونی می تواند باعث تغییر سلول های صفاقی به سلول های شبه آندومتر شود و این مسئله عاملی برای بروز آندومتریوز است.
همواره مهم است بدانید اختلالات سیستم ایمنی بدن عامل دیگر بروز آندومتریوز می باشد، از طرف دیگر انتقال سلول های آندومتر از طریق رگ های خونی یا سیستم مایع لنفی به دیگر قسمت ها می تواند سبب بروز آندومتریوز شود.
در هر صورت متخصصان برای پیشگیری از ابتلا به آندومتریوز همه راه های موثر را در پیش گرفته تا مبادا سلول های آندومتر از جایگاه خود خارج شوند و نباید این سلول ها به بخش های خارجی رحم راه پیدا کنند.
اما از نظر متخصصانی که در حوزه زنان فعالیت دارند عوامل دیگر از جمله بروز یائسگی در سنین بالاتر و شروع قاعدگی در سنین خیلی پایین می تواند عاملی برای آندومتریوز باشد.
همچنین اگر بانوان به صورت مطلق باروری و زایمان را تجربه نکنند احتمال ابتلا به آندومتریوز برای آنها افزایش پیدا می کند.
از طرفی اگر افراد دوره قاعدگی کوتاه مدت داشته باشند و تعداد روزهای هر قاعدگی کمتر از ۲۷ روز باشد احتمال مواجهه با چنین اختلالی برای آنها قوت می یابد.
اما در چنین موردی نباید از شاخص توده بدنی پایین و سطح بالای استروژن غافل شد، البته سابقه خانوادگی در بروز آندومتریوز نقش بسیار مهمی داشته و متخصصان اختلالات دستگاه تناسلی را از عوامل اصلی این بیماری می دانند.
راه های تشخیص و درمان آندومتریوز
زمانی که صحبت از اختلالات رحمی یا آندومتریوز میشود افراد سعی دارند هر چه سریع تر برای درمان این آسیب اقدام کنند اما مهم است که متخصصان از روش های موثر برای تشخیص بدون خطا استفاده کرده تا مطابق با وضعیت مراجعین بهترین شیوه درمانی را در پیش بگیرند.
متخصصان معتقدند که با معاینات لگنی، انجام سونوگرافی، ام آر آی و لاپاراسکوپی می توانند اقدامات لازم را برای تشخیص آندومتریوز انجام دهند.
اینکه پزشک از کدام روش تشخیصی استفاده کند بستگی به وضعیت مراجعین دارد که عموماً این روش ها کارایی بسیار زیادی داشته و با دقت بالا انجام می پذیرد.
اما متخصصان با توجه به شدت آسیب پیش آمده روش های متعددی را برای کنترل و درمان آسیب در پیش می گیرند، در قدم اول هورمون درمانی به از بین رفتن و کاهش آندومتریوز کمک شایانی می کند مهم است که با مصرف انواع هورمون ها با حد و اندازه مناسب چرخه قاعدگی را به روال طبیعی بازگردانده و در صورت ادامه درمان به مرور زمان شاهد رفع این اختلال خواهید بود.
پزشکان برای آسان تر کردن دوره درمان آندومتریوز از داروهای ضد درد نیز استفاده می کنند، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از جمله ایبوپروفن و ناپروکسن برای تسکین درد قاعدگی افراد مبتلا به آندومتریوز موثر است.
در مواقع ضروری اگر آندومتریوز شدت پیدا کرده باشد و سایر اندام های لگنی با چسبندگی مواجه باشند پزشک انجام جراحی را راه حل مناسب تری می داند و سعی دارند که خیلی سریع و فوری با برداشت بخش های آسیب دیده سلامت و کارکرد سایر اعضا را حفظ کنند.
